Talentstad Zwolle

LOB als spannende ontdekkingstocht

Door Jan Peter ter Horst
TalentStad Beroepscollege (basis/kader) wil een school zijn waar leerlingen stap-voor-stap ontdekken wat ze met hun talenten kunnen doen. En dat is een spannende ontdekkingstocht, zeggen ze zelf. Er zijn door de school duidelijke keuzes gemaakt, en deze hebben geleid tot een planmatige aanpak voor de inzet van LOB. Die begint al in de eerste klas, waar de leerlingen de verschillende beroepsrichtingen verkennen. In de tweede klas wordt het proces gestructureerder en kunnen de leerlingen keuzes maken, terwijl in de bovenbouw het accent sterk op de stages ligt. En natuurlijk zijn er bedrijfsbezoeken, gastlessen enzovoorts. In alle activiteiten die met de beroepsverkenning te maken hebben speelt Peppels een centrale rol.

Een interview met Dick Tavenier (foto links) en Ronald Kuyvenhoven van Talentstad in Zwolle. Tavenier is taakhouder voor LOB en docent Mobiliteit en Transport, en Economie en Ondernemen; Kuyvenhoven is docent kunstvakken, taakhouder Talent In Zicht (TIZ) en schoolprojectleider Kunstkracht.

Ze hebben nog nooit zo goed gekozen!

Ronald Kuyvenhoven: ‘onze school biedt zes profielen aan. In de onderbouw richten we ons op de competenties en kennis binnen deze profielen. We willen onze leerlingen een goed beeld geven van hun eigen kwaliteiten, en de kwaliteiten die nodig zijn om succesvol te worden binnen een bepaald profiel. Daarvoor hebben we een pakket ontwikkeld met opdrachten en activiteiten die in twee jaar leiden naar een goede keuze voor een bepaald profiel. En de aanpak werkt! We krijgen terug van docenten uit de bovenbouw: ze hebben nog nooit zo goed gekozen als nu!’

Vast onderdeel voor docent en leerling

In de eerste klas heeft het keuzeproces nog een vrijblijvend karakter. De leerlingen krijgen een aantal profiel-overstijgende opdrachten die ze vastleggen in Peppels. Ook gaan ze op safari bij bedrijven. Na elke module maken ze een verslagje in Peppels door enkele vragen te beantwoorden, en dit wordt met de mentor besproken. In de tweede klas krijgt het proces meer diepte. De leerlingen gaan op verkenning in het MBO, ze gaan op stage en ze doen de competentietesten van Peppels. Wat daaruit komt schrijven ze op, en dat wordt besproken met de mentor en met de ouders. ‘Peppels is nu echt een vast onderdeel aan het worden, het gebruik van Peppels wordt steeds normaler. Waar we naar toe willen is dat leerlingen hun ervaringen direct borgen. Dus niet pas na afronden van een module. Peppels moet eigenlijk continu openstaan in de les, zodat leerlingen steeds iets kunnen toevoegen. Het is belangrijk dat ze zelf nadenken: is dit is iets voor mijn portfolio?


Met de docenten zijn afspraken gemaakt over de inzet van Peppels en wat daar per periode in moet komen. Dat gaat over de LOB-activiteiten, maar ook over ervaringen vanuit de profielen zelf die geborgd moeten worden ‘Bij sommige vakken leeft het enorm, daar is Peppels helemaal onderdeel geworden van het vak. Vooral bij de vakken die werken vanuit de profielen, die hebben alles erin gezet. Er zijn ook dingen verplicht gesteld, bijvoorbeeld de keuzedelen: die moeten worden afgesloten in Peppels.’

Competenties aantoonbaar ontwikkelen

Ook in de bovenbouw wordt Peppels gebruikt voor de beroepsgerichte activiteiten. Dirk Tavenier: ‘We hebben veel opdrachten in Peppels gezet die gekoppeld zijn aan de vijf loopbaancompetenties. Op deze manier willen we deze competenties bij de leerlingen aantoonbaar ontwikkelen. Op termijn willen we, naast een cijferrapport, ook nog een competentierapport aan de leerlingen geven. Onze opdrachten stonden vroeger allemaal op papier en ze zaten in een in stagemap. Nu staan ze allemaal in Peppels. We hebben daar echt op ingezet. En ook de dagverslagen zetten de leerlingen in Peppels, daarvoor gebruiken ze het werklog. En intussen werken ze natuurlijk aan de opbouw van hun portfolio. Als ze bijvoorbeeld naar een beurs gaan of een groot bedrijf, dan moeten ze een opdracht maken met een verslag en foto’s. Dat kunnen ze heel goed gebruiken bij hun intake op het MBO.


Voor de leerlingen is Peppels een logisch onderdeel geworden, maar dat wil niet zeggen dat ze er uit zichzelf allerlei ervaringen op zetten. De school moet ze hierin stimuleren en begeleiden. Dirk Tavenier: ‘Na hun stage moeten ze bijvoorbeeld een dagrapport maken. Dan komen ze bij me met allerlei enthousiaste verhalen, en dan zeg ik: Open Peppels en schrijf daar op wat je net vertelde, liefst met een foto erbij! Ze kunnen nu veel in Peppels doen met hun telefoon, dat is heel makkelijk voor ze.’ Ronald Kuyvenhoven: ‘We hadden laatst een fantastische MBO-dag waarop ze allerlei vervolgopleidingen gingen bekijken. Hoe mooi is dat: je loopt rond terwijl je je opdracht hebt openstaan op je telefoon, en dan kun je direct foto’s kunt toevoegen. Het is klikken en het zit erbij. Dat is hoe Peppels werkt!’

Overzicht en gemak

Hoewel ze nog niet alle mogelijkheden van Peppels benutten is de school heel tevreden over het gebruik ervan. ‘Met Peppels hebben we iets in handen waarmee je alles digitaal vastlegt, we zijn daar heel enthousiast over. Het past helemaal in de onderwijsvernieuwing. Voor ons werkt het echt prettig. Opdrachten maken heb je snel voor elkaar, en je hebt een overzicht van alle opdrachten in Peppels, je kunt in een oogopslag zien welke collega waar mee bezig is. Het is ook een mooi hulpmiddel voor de mentoren: juist omdat ze wat los staan van de praktijk is het goed dat ze inzicht krijgen in wat er gebeurt. En de ouders kunnen ook meekijken. Ik ben nu brieven aan het sturen naar ouders: Kijk in Peppels, vraag je kinderen ernaar! Voor de leerlingen is het ook allemaal veel makkelijker dan vroeger, toen we het nog met mappen deden. Dan moesten ze hun foto’s eerst printen en ze dan in de map stoppen, maar dat gebeurde natuurlijk niet, dat deden ze niet. Nu kunnen ze foto’s en Powerpoints etc. heel makkelijk aan hun portfolio toevoegen.’


‘Als ik nu terugkijk en zie wat er allemaal is gebeurd.... In het begin was er wel koudwatervrees bij sommige docenten, maar dat is een kwestie van tijd: zodra ze ermee hebben gewerkt merken ze dat het best gebruiksvriendelijk is, en dan gaat dat beter'. De school wil nog wel een verdiepingsslag gaan maken, en binnenkort is een doorontwikkel-moment gepland. 'Waar we naartoe willen is dat de docenten nog scherper worden tijdens de les, en samen met de leerlingen nadenken over wat waardevol is om mee te nemen naar het MBO. Maar we hebben het nu wel draaiende. Wij zien echt het gemak van Peppels. We hebben een heel team dat er scherp in zit. We hebben er nog een paar jaar voor uitgetrokken, maar dan hebben we het ook helemaal gefinetuned.’